Verbouwingen betaald, maar we gaan uit elkaar: krijg ik mijn geld terug?

Als een van de partners in een koppel duizenden euro’s investeert om een woning op te knappen die niet op zijn of haar naam staat, wat gebeurt er dan bij een breuk? Krijgt hij of zij het geld terug?

Het is vaak verleidelijk om te investeren in verbouwingswerken in een woning: een nieuwe badkamer of zolder inrichten, isoleren, de energieprestaties verbeteren…

Maar wees voorzichtig wanneer deze werken gebeuren in een woning die niet eigendom is van de persoon die de werken betaalt, maar bijvoorbeeld van zijn of haar partner. Want wat gebeurt er met al dat geïnvesteerde geld als – in het slechtste geval – de relatie eindigt en de wegen van de betaler en de eigenaar scheiden?

“Als de breuk pijnlijk of conflictueus verloopt en er geen minnelijke oplossing gevonden wordt, dan is het niet omdat de opdrachtgever van de werken facturen en betalingsbewijzen kan voorleggen, dat hij of zij automatisch gelijk zal krijgen,” legt notaris Renaud Grégoire uit, woordvoerder van notaris.be
“In principe zal de ex-partner die geen eigenaar is, moeten bewijzen dat er sprake is van ongerechtvaardigde verrijking. Dat betekent dat hij of zij moet aantonen dat de ex-partner er financieel op vooruit is gegaan, terwijl hij of zij er zelf op achteruitging. En de rechter moet overtuigd worden dat er een oorzakelijk verband is tussen die twee situaties. In de praktijk oordeelt de rechter in de helft van de gevallen dat het gaat om een normale bijdrage aan het samenwonen,” voegt hij eraan toe.

Alles op papier zetten

Ingewikkeld en onzeker? Het eenvoudigst is om bij het plannen van de werken alles schriftelijk vast te leggen. Een schuldbekentenis is bijvoorbeeld een goed instrument: daarin kan worden vermeld dat een bepaald bedrag moet worden terugbetaald bij een relatiebreuk of overlijden. Er zijn uiteraard ook andere opties, zoals het opstellen van een samenlevingscontract, waarin clausules kunnen worden opgenomen over de kosten, rechten en verplichtingen van het samenleven. Deze afspraken kunnen zeer gedetailleerd zijn, met bijvoorbeeld een terugbetalingsplan (in schijven of in één keer) bij een breuk of verkoop van de woning. Een eventuele meerwaarde van het pand kan ook in rekening worden gebracht om frustraties te vermijden.

Als de investeringen aanzienlijk zijn, kan er ook voor gekozen worden om een deel van het eigendom over te nemen, waardoor de woning in onverdeeldheid komt. In dat geval zijn er wel registratiekosten verschuldigd.

Er bestaat dus geen wonderoplossing die voor iedereen past. De enige zekerheid is dat voorkomen beter is dan genezen. Net zoals wanneer je met een vriend een onderneming start, is het belangrijk om al in goede tijden na te denken over de gevolgen van mogelijke problemen of conflicten.

Aarzel dus niet om een notaris om advies te vragen en alles zwart op wit te zetten, aangepast aan de verschillende scenario’s die zich kunnen voordoen. Voorzichtigheid is geboden…

L.S.