ONZE ANALYSE – Handelsoorlog van Trump: dit is de echte impact op de bouwprijzen in België

Welke gevolgen heeft de handelsoorlog die de regering-Trump afgelopen april lanceerde voor de materiaalprijzen in België en voor de bouw- en vastgoedsector? We maken de balans op met spelers op het terrein…

De Amerikaanse protectionistische maatregelen, met onder meer invoerrechten tot 20 % op Europese producten, hebben geleid tot economische spanningen met uiteenlopende effecten. Een eerste impact kan voelbaar zijn in de prijzen van bouwmaterialen. De Amerikaanse invoerrechten op staal en aluminium veroorzaakten een onmiddellijke stijging van de invoerkosten voor deze strategische grondstoffen. In de VS zijn de prijzen van staal en koper sinds maart al met 10 tot 15 % gestegen, een trend die zich ook op de Europese markten laat voelen door de wereldwijde handelsonbalans.

België, waarvan 81 % van de export naar de Verenigde Staten betrekking heeft op farmaceutische en chemische producten, ondervindt echter een neveneffect: de heroriëntatie van Aziatische export naar Europa zou op termijn de prijzen van bouwmaterialen kunnen doen dalen, volgens projecties van Belfius Bank. Deze tegenstrijdige dynamiek zorgt voor onzekerheid bij de spelers in de bouwsector.

Geen directe impact

Wat zijn dan de directe gevolgen voor de bouwsector in ons land? Experts spreken over een mogelijke stijging van projectkosten (de meerkosten voor grondstoffen zouden doorwegen op offertes, met geschatte verhogingen tussen 5 en 8 % voor metalen structuren) of zelfs een vertraging van investeringen (35 % van de bedrijven in de sector meldt projecten te hebben uitgesteld of geannuleerd wegens tariefonzekerheid), evenals een aanpassing van de toeleveringsketens.

Maar hoe reageren onze bedrijven in de praktijk op deze verschuivingen? “Thomas & Piron volgt de gevolgen van deze handelsoorlog op de voet, maar op dit moment merken we geen significante directe impact op onze werven”, legt Anaïs Mangon uit, communicatiemedewerker bij Thomas & Piron. “De prijzen van bouwmaterialen zijn gedaald en keren terug naar niveaus van vóór de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis. Bovendien koopt Thomas & Piron voornamelijk Europees aan, wat ons grotendeels beschermt tegen Amerikaanse heffingen. Zelfs als er Europese invoerrechten zouden gelden voor bepaalde materialen uit de VS, zou de impact beperkt blijven. Toch blijven we waakzaam: in een voortdurend veranderende internationale context blijft anticipatie onze grootste troef om de continuïteit en kwaliteit van onze projecten te garanderen”, voegt ze eraan toe.

Gespannen situatie

“Terwijl de internationale situatie bijzonder gespannen is en de Verenigde Staten een wereldwijde handelsoorlog ontketenen, vrezen sommigen dat de prijzen van bouwmaterialen het kind van de rekening worden van deze spanningen. Op korte termijn lijkt die vrees echter ongegrond. De Amerikaanse invoerrechten op bijvoorbeeld staal of hout hebben zelfs een eerder positief effect voor de bouwsector in ons land, omdat ze het lokale aanbod van deze producten vergroten,” merkt Bram Schittecatte op, redacteur bij Embuild, de Belgische bouwfederatie.

“En zelfs als Europa zou reageren met tegenmaatregelen en op haar beurt hoge invoerrechten zou heffen op Amerikaanse producten, zou dat geen echt probleem vormen voor de bouwsector in ons land. De bouw- en installatiesector in België importeert namelijk slechts 25 % van de ruwbouwmaterialen, waarvan het overgrote deel afkomstig is uit de Europese Unie zelf”, besluit hij.

Beperkte import

In maart jongstleden onderzocht Embuild de prijzen van bouwmaterialen. Belangrijke bouwmaterialen zoals staal (-17 %), aluminium (-15 %), hout (-27 %) en kunststof voor leidingen en isolatie (-34 %) waren toen aanzienlijk goedkoper dan drie jaar geleden, volgens de analyse van Embuild. De oorlog in Oekraïne en de daaropvolgende energiecrisis deden de prijzen van bouwmaterialen stijgen, maar sommige veelgebruikte materialen zijn teruggekeerd naar het niveau van vóór het uitbreken van de oorlog. Andere materialen zijn echter nog steeds duurder dan voor de Russische invasie, maar over het algemeen kunnen we spreken van prijsstabilisatie. “We verwachten ook niet dat het agressieve economische beleid van de Verenigde Staten nadelig zal zijn voor de prijzen van bouwmaterialen. De bouw- en installatiesector importeert immers amper een kwart van deze materialen uit andere landen, waarvan het overgrote deel uit de Europese Unie komt, en bijna niets uit de Verenigde Staten”, verklaarde Niko Demeester, CEO van Embuild, eerder al.

Begin dit jaar waren de prijzen van enkele van de meest gebruikte bouwmaterialen gedaald: staal: -16,6 %, hout: -27,3 %, non-ferrometalen (aluminium, koper, zink, lood): -14,9 % en kunststof (PVC, polyurethaanisolatie): -34,4 %.

Bepaalde andere materialen blijven echter duurder dan drie jaar geleden, zoals zand en grind (+27,7 %), bakstenen (+25,6 %) en cement (+35,6 %).

Vastgoed onder druk

Wat de vastgoedmarkt betreft, staat de residentiële sector onder dubbele druk. Enerzijds worden projectontwikkelaars geconfronteerd met lagere marges (-12 % gemiddeld volgens de eerste ramingen), terwijl anderzijds de koopkracht van gezinnen afneemt door de algemene economische vertraging (-0,3 % bbp-groei verwacht in de eurozone). Toch voorziet de ECB een verlaging van de beleidsrente tot 2,25 %, wat de hypothecaire kredietverlening zou kunnen stimuleren en de impact op het aantal transacties zou kunnen beperken.

L.B.