Artikel
Pact van cohousing: essentiële afspraken tussen huisgenoten
5 May 2025
Als je zin hebt om samen te wonen met vrienden (of onbekenden), weet dan dat deze economische en sociale woonvorm aan een aantal regels moet voldoen die van regio tot regio verschillen. We leggen het allemaal uit...
Tijdens de studies of zelfs in de eerste jaren als jongvolwassene wil men soms samenwonen met vrienden of onbekenden, omwille van de economische en sociale voordelen van deze woonvorm.
Sinds 1 september 2018 bestaan er specifieke regels inzake cohousing, die verschillen per gewest, en komen er ook bijzondere regels bij die gelden bovenop de algemene huurregels. Er moet één enkel huurcontract worden afgesloten tussen alle huurders en de verhuurder. Dit moet echter minstens in evenveel exemplaren worden opgesteld als er partijen zijn. Iedereen moet het ondertekenen en een exemplaar bewaren.
Er bestaat ook een cohousingpact, een soort leidraad voor het samenleven. Hierin moeten verplicht opgenomen zijn: de verdeling van de huur en kosten, een inventaris van het meubilair, de voorwaarden voor het vormen en vrijgeven van de huurwaarborg, de modaliteiten voor het afsluiten van verzekeringscontracten m.b.t. het gehuurde goed, waaronder de brandverzekering, evenals de afspraken rond aankomst, vertrek en vervanging van een huisgenoot. In Brussel omvat het pact ook onderhoud en herstellingen, evenals de verdeling van huurschade en toewijzing ervan aan de huurwaarborg als deze veroorzaakt is door één of meerdere identificeerbare huisgenoten. In Wallonië moeten ook de afspraken over water-, gas-, elektriciteits- en internetcontracten worden opgenomen, net als de regeling voor conflictoplossing tussen huisgenoten.
In Vlaanderen is cohousing nu duidelijk wettelijk geregeld. Sinds 2020 maakt het gezamenlijke huurcontract het mogelijk voor meerdere huurders om samen een overeenkomst te ondertekenen, met duidelijke regels over solidariteit en vertrek. Een huurder kan het pand verlaten mits een opzegtermijn van twee maanden en de hulp bij het vinden van een vervanger die door de eigenaar wordt aanvaard. De woning moet voldoen aan de Vlaamse normen voor veiligheid en leefbaarheid, en elke bewoner moet zich inschrijven bij de gemeente. De verhuurder is verplicht het huurcontract te registreren, wat extra juridische bescherming biedt. Bij kamerhuur met gedeelde ruimtes kunnen aanvullende regels gelden. Om conflicten te vermijden, is het sterk aanbevolen om vanaf het begin duidelijke afspraken te maken tussen de huisgenoten.
Onaangename verrassingen
Men kan ook andere aspecten van het samenleven toevoegen, zoals een clausule over het al dan niet toelaten van huisdieren.
Voor je het huurcontract ondertekent, moet je er zeker van zijn dat je van de verhuurder alle informatie hebt ontvangen over het huurbedrag en de bijkomende kosten, het al dan niet bestaan van individuele meters voor water, gas en elektriciteit, het energieprestatiecertificaat (EPC), en of er al dan niet een syndicus is indien je een appartement huurt. Volledig geïnformeerd zijn voorkomt onaangename verrassingen.
Na ondertekening van het huurcontract zijn alle huisgenoten hoofdelijk aansprakelijk tegenover de verhuurder voor de verplichtingen uit het huurcontract. Dit wordt het solidariteitsprincipe genoemd, wat inhoudt dat de verhuurder elke huurder kan aanspreken voor de betaling van de volledige huur. Als één huurder niet betaalt, kan de verhuurder zich tot een andere wenden. Een ingebrekestelling gericht aan één huurder geldt voor alle huurders. Betaalt één huurder de volledige huur, dan kan hij het aandeel van de anderen terugvorderen. Binnen het cohousingpact zijn jullie vrij om onderling afspraken te maken over de verdeling van de huur en hoe om te gaan met wanbetaling.
Cohousingpact
Hoe het huurcontract beëindigen? De huisgenoot die de cohousing vroegtijdig wil verlaten, moet een opzegtermijn van 2 maanden respecteren, te melden via aangetekende brief aan de verhuurder.
In Brussel is geen vergoeding verschuldigd, maar tijdens de opzegperiode moet er een nieuwe huurder worden gezocht. Deze moet instemmen met de regels van het cohousingpact, een bijlage bij het oorspronkelijke huurcontract ondertekenen en zijn solvabiliteit aantonen.
In Wallonië moet de vertrekkende huurder een vergoeding van 3 maanden huur betalen bij vroegtijdig vertrek. Deze vergoeding vervalt indien je een akkoord kreeg voor overdracht van het huurcontract, indien je het bewijs levert dat je je niet mag inschrijven of als je stopt met studeren en dit met een attest van je school, of bij overlijden van een ouder of persoon die voor je onderhoud instaat.
Onderverhuur mogelijk
En als je het beu bent? Wanneer alle huisgenoten samen beslissen te stoppen met cohousing, moet het huurcontract gezamenlijk worden beëindigd. Iedereen moet dan het ontslag ondertekenen.
De verhuurder kan het huurcontract ook beëindigen – wanneer minstens de helft van de huurders ontslag heeft gegeven – door middel van een opzegtermijn van 6 maanden, via aangetekende brief.
Onderverhuur is mogelijk mits toestemming van de verhuurder. Je moet hem minstens 15 dagen voor de ondertekening van het onderverhuurcontract het ontwerp per aangetekende brief bezorgen.