Geen 6% btw meer: gezinnen betalen tot 60.000 euro extra door politiek uitstel

Terwijl België zich in een cruciale periode voor de bouwsector bevindt, zorgt het uitstel van de hervorming rond het verlaagde btw-tarief van 6% voor afbraak en heropbouw voor financiële onzekerheid bij tal van gezinnen. Achter dit technische dossier schuilen grote menselijke uitdagingen en een directe impact op het budget van duizenden Belgen.

Een gespannen politieke context, hervormingen liggen stil

De federale regering, in het kader van de zogenoemde "Arizona-coalitie", hoopte meerdere belangrijke hervormingen te laten goedkeuren in één programlawet: de beperking van de duur van de werkloosheidsuitkeringen, de verbetering van het ouderschapsverlof voor pleeggezinnen en vooral de bestendiging van het verlaagde btw-tarief voor afbraak en heropbouw van woningen, ook voor sleutel-op-de-deurprojecten.
Maar door een blokkering van de oppositie in de Kamer ligt het hele wetgevingspakket nu stil.
Direct gevolg: het einde van de overgangsregeling op 30 juni, waardoor het mogelijk was om 6% btw toe te passen op bepaalde heropbouwprojecten. Als er geen nieuwe wet komt, zal vanaf 1 juli het standaardtarief van 21% gelden voor veel werven.

Belgische gezinnen gevangen in onzekerheid

Voor kandidaat-bouwers is de situatie dramatisch. Velen hebben een compromis ondertekend of hun project gepland op basis van het verlaagde btw-tarief, soms met de bewuste keuze om de authentieke akte pas in juli te ondertekenen om zeker te zijn van het nieuwe regime. Nu dreigt hun budget volledig uit balans te raken.
HLN voerde een onderzoek bij Belgische gezinnen die door dit uitstel veel geld dreigen te verliezen. Het voorbeeld van Wim uit Mechelen is sprekend: "Bij een project van 477.200 euro betekent het verschil tussen 6% en 21% meer dan 35.000 euro extra kosten. We hebben alles doorgerekend om van het verlaagde tarief te kunnen genieten. Als de wet niet op tijd gestemd wordt, is dat een ramp", getuigt hij.
Ook de familie Sas uit Beringen vreest het ergste: "Voor een appartement dat aangepast is aan hun zoon met een beperking zou het btw-verschil oplopen tot bijna 60.000 euro extra."

Zelfs notarissen en projectontwikkelaars tasten in het duister en kunnen hun klanten geen garanties bieden. De Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (Fednot) bevestigt dat ze veel ongeruste oproepen ontvangt.

Waarom is die 6% btw zo belangrijk?

De maatregel was oorspronkelijk tijdelijk en had als doel stadsvernieuwing te stimuleren, energieverslindende gebouwen te slopen en nieuwe, energiezuinige woningen te bouwen. Ze maakte het voor veel gezinnen mogelijk om eigenaar te worden of te investeren in duurzamere woningen, en ondersteunde tegelijkertijd de bouwsector.

Volgens Embuild dreigt het afschaffen van het verlaagde tarief honderden projecten stil te leggen en de woningcrisis te verergeren, vooral in steden waar afbraak en heropbouw vaak de enige optie zijn om het bouwpatrimonium te moderniseren.

Druk op de politiek

Gezien de toenemende verontwaardiging roepen sectorfederaties, fiscale experts en consumentenorganisaties de regering op om dringend een oplossing te vinden. "Er is enorme druk om de wet nog voor het zomerreces te stemmen", bevestigt fiscaal expert Ive Rosseel. Maar de uitkomst blijft onzeker.
Kamer-voorzitter Peter De Roover (N-VA) verzekerde dat alles in het werk wordt gesteld om de wet tijdig goed te keuren. Maar de parlementaire kalender en de politieke spanningen maken het dossier bijzonder delicaat.

Welke oplossingen voor getroffen particulieren?

• Blijf in contact met uw notaris: het is cruciaal om de evolutie van de wetgeving te volgen en advies in te winnen vooraleer iets te ondertekenen.

Een kwestie voor het hele land

Het btw-dossier rond afbraak en heropbouw betreft heel België: Volgens Embuild zouden meer dan 4.000 dossiers deze zomer al kunnen worden getroffen als de wet niet op tijd wordt goedgekeurd.