Artikel

Slecht onderhouden airco? Dit zijn de risico’s voor de gezondheid

1 July 2025

Door de klimaatopwarming worden hittegolven steeds frequenter en intenser. Geconfronteerd met deze stijgende temperaturen grijpen veel Belgen naar airconditioning om frisse nachten en meer comfort te garanderen. Toch brengen deze toestellen, hoewel ze onmiskenbare verlichting bieden, ook gezondheidsrisico’s met zich mee, vooral bij verkeerd gebruik of onvoldoende onderhoud.

Sinds het pre-industriële tijdperk (1850-1900) zijn de temperaturen in Europa met 2,3 graden gestegen, wat twee keer zo snel is als het wereldgemiddelde sinds de jaren 1980. Tegen deze achtergrond van extreme hitte lijkt airconditioning een doeltreffende oplossing om binnenshuis een draaglijke temperatuur te behouden.
Toch waarschuwt Laure Binet, longarts aan het CHU Ambroise Paré in Bergen, geïnterviewd door Le Vif, voor een aantal neveneffecten:

  • Droge lucht: Airco verlaagt de luchtvochtigheid, wat de slijmvliezen van neus, keel en ogen kan uitdrogen. Deze droogte bevordert hoofdpijn, keelontstekingen, rhinitis en oogirritatie, vooral bij contactlensdragers.
  • Temperatuurschokken: Een te groot verschil tussen binnen- en buitentemperatuur (meer dan 7 à 8 graden) kan irritaties, chronische ontstekingen van de slijmvliezen en zelfs spierkrampen veroorzaken. Astma- en allergiepatiënten zijn bijzonder kwetsbaar, omdat airco hun bronchiale hyperreactiviteit kan verergeren.
  • Uitdroging: Droge lucht kan ook leiden tot uitdroging, vooral bij ouderen die minder snel geneigd zijn om voldoende te drinken.
  • Microbiële risico’s: Slecht onderhouden airco’s kunnen broeihaarden worden van microben, schimmels en vocht. Het risico op legionellose, een ernstige longinfectie, moet nauwlettend in de gaten worden gehouden. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) herinnert eraan dat slecht gereinigde aircosystemen Legionella-bacteriën kunnen verspreiden via aerosolen.

Tussen comfort en aanpassing: hoe airco verstandig gebruiken?

Om deze risico’s te beperken, raden experts verschillende goede praktijken aan:

  • Onderhoud de toestellen regelmatig en maak filters en leidingen schoon om de verspreiding van bacteriën en schimmels te vermijden.
  • Beperk de temperatuurverschillen tussen binnen en buiten, bij voorkeur tot maximaal 7 à 8 graden.
  • Zorg voor voldoende hydratatie om het vochtverlies door droge lucht te compenseren.
  • Stimuleer een geleidelijke aanpassing aan de warmte, want airconditioning kan het lichaam minder weerbaar maken tegen hoge temperaturen.

“Airconditioning verhoogt het comfort, maar met de klimaatopwarming zullen mensen zich moeten aanpassen aan hogere temperaturen, anders raakt het lichaam het vermogen kwijt om zichzelf te reguleren,” besluit de arts.

Europa: nog weinig geclimatiseerd… maar in volle ontwikkeling

Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) blijft Europa achter ten opzichte van de Verenigde Staten of China op het vlak van airconditioning. Slechts 19% van de huishoudens in Europa is uitgerust met een airco, tegenover 90% in de VS.
Deze kloof wordt verklaard door culturele gewoonten, minder extreme klimaten tot voor kort, en de nog steeds hoge kostprijs van toestellen.

Toch neemt de vraag snel toe, vooral in de residentiële sector, waar airconditioning stilaan van luxe tot noodzaak evolueert. De prijzen blijven echter hoger dan die van ventilatoren of luchtkoelers, wat de brede verspreiding nog afremt.

Om comfort, gezondheid en milieu te verzoenen, worden verschillende pistes verkend:

  • Ontwikkeling van energiezuinigere en minder uitdrogende systemen, zoals inverter-airco’s of hybride oplossingen.
  • Promotie van natuurlijke ventilatie en thermische isolatie van gebouwen om de afhankelijkheid van airco te beperken.
  • Sensibilisering van gebruikers rond goed gebruik en regelmatig onderhoud.

Kortom, airconditioning blijft een waardevolle bondgenoot tegen toenemende hitte, maar het gebruik ervan moet doordacht en gecontroleerd gebeuren om gezondheid en milieu te beschermen.

Stel een vraag
Slecht onderhouden airco? De risico’s voor je gezondheid | BATIBOUW