Lokale en circulaire economie: duurzaam bouwen!
Wat een paar jaar geleden leefde bij amper een handvol mensen, is intussen een allesomvattende beweging geworden. Dat geldt niet alleen voor de voedingssector, ook de bouwsector zet in op de meer lokale en circulaire economie, ook wel ‘cradle-to-cradle’ genoemd.
Eerst een paar definities.
Zoals de naam al aangeeft, begunstigt de lokale economie spelers uit eigen regio, alsook lokale producten en materialen. Liever steen of hout van bij ons dan producten afkomstig van de andere kant van onze planeet.
Circulaire economie is erop gericht om zonder afval te ontwerpen en te produceren, waarbij zo weinig mogelijk grondstoffen en niet-hernieuwbare energie worden verspild. In dit duurzame model gaat niets verloren. Alles beleeft een cyclus, van ontwerp tot recyclage.
‘Cradle-to-cradle' of ‘van wieg tot wieg’ is een concept gebaseerd op het principe van nul vervuiling en 100% hergebruik in alle stadia: bij het ontwerp, de productie en het hergebruiken van het product. Enkel producten die aan deze eis voldoen, krijgen een C2C-label.
Circulair bouwen
De bouwsector produceert bijna een derde van alle afval in Europa gedurende de verschillende levensfasen van een gebouw. De uitdaging is dus groot. Maar de kansen zijn dat ook. Het ontwikkelen van nieuwe producten, duurzamere en minder energievretende toepassingen, het van bij de start integreren van het recyclageproces, het moduleerbaar en herbestembaar ontwerpen van gebouwen, het bouwen met omkeerbare technieken …
Dit alles biedt enorme mogelijkheden. Het biedt ook architecten en opdrachtgevers enorm veel ruimte voor creativiteit. Circulair bouwen is een meerwaarde die, zeker over enkele jaren, een extra vastgoedwaarde zal opleveren.
Wat met bestaande gebouwen?
De circulaire economie beschouwt bestaande gebouwen als mijnen waarin materialen kunnen ontgonnen en teruggewonnen kunnen worden. Dit vermindert de exploitatie van natuurlijke bronnen en voegt waarde toe aan wat al bestaat. Voor gebouwen die worden verbouwd en gerenoveerd, past men nieuwe bouwprincipes toe die de hoeveelheid afval verminderen en de levensduur van het gebouw verlengen.
Van kelder tot zolder.
Het is vandaag perfect mogelijk om je huis letterlijk van onder tot boven op te bouwen volgens een circulaire aanpak. Van bouwplan tot materiaal tot de meest verbluffende innovaties. Zo bestaan er bijvoorbeeld wanden van cementvrije en demonteerbare clip-on bakstenen, of panelen van gerecycleerd en fijngemalen materialen. Structurele werken, sanitair, verwarming, elektriciteit, dakbedekking, vloeren … het aantal oplossingen is zo goed als eindeloos.
De meeste architecten en professionals zijn goed op de hoogte en kunnen er je alles over vertellen. Beurzen en expo’s zijn ook een goede manier om alles onder één dak te ontdekken en te vergelijken.
Een positieve impact op alle niveaus.
De circulaire aanpak is veel meer dan een noodzaak voor onze planeet en alle toekomstige generaties. Het zorgt voor een opwaartse spiraal die voordelen oplevert op alle niveaus.
Voor de opdrachtgever resulteert het in een gebouw dat makkelijk aanpasbaar is aan veranderende behoeftes, energiezuinig is en grondstoffenefficiënt. Voor de uitvoerders betekent het minder afval, gebruik van meer lokaal vervaardigde materialen en projecten met een bijzonder uitstraling voor het uitvoerende bedrijf zelf. Tot slot heeft de circulaire economie aangetoont dat ze lokaal extra werkgelegenheid oplevert.
Het is dus veel meer dan zomaar een ecologische kijk op bouwen om leefmilieu, hulpbronnen en grondstoffen te vrijwaren. De circulaire aanpak is net zo goed een economische langetermijnvisie.